Adaptieve planning in de praktijk? De case Oude Dokken in Gent
Silke Hoefkens
Master
Stedenbouw
en ruimtelijke planning
2023— 2024
onderzoek
promotoren
Tom Coppens
Thomas Machiels
Adaptieve planning in de praktijk? De case Oude Dokken in Gent
Traditionele planning slaagt er niet in om met de uitdagingen in de wereld om te gaan. Dit kost de maatschappij geld. Onvoorziene omstandigheden kunnen naast een risico ook een opportuniteit zijn, maar alleen als er genoeg flexibiliteit is. Adaptieve planning kan een oplossing zijn. Toch heeft het nog maar beperkte ingang gevonden in de praktijk. Via een casestudie wordt onderzocht hoe verschillende actoren naar adaptieve planning kijken en het toepassen.
De voorspel- en planaanpak, die veel wordt toegepast in Vlaanderen, wordt bekritiseerd vanwege het negeren of ontkennen van onzekerheden. Het gevaar van deze aanpak is dat een project al achterhaald kan zijn voor het (helemaal) uitgevoerd is. Adaptieve planning daarentegen laat ruimte voor verschillende toekomstscenario’s waardoor het beter in staat is om te gaan met onzekerheden en nieuwe inzichten. Om in te spelen op nieuwe trends, inzichten en verlangens is er nood aan flexibiliteit.
Deze masterproef onderzoekt hoe verschillende professionals in een planningsproces kijken naar adaptieve planning en hoe zij flexibiliteit ervaren. Dit gebeurt aan de hand van een single case study: het project van de Oude Dokken in Gent door middel van een documentenanalyse en interviews. Dit onderzoek toont dat publieke en private actoren andere klemtonen leggen bij de invulling van het begrip flexibiliteit. Bovendien wordt er aangetoond dat het ook binnen de rigide planningscontext in Vlaanderen mogelijk is om extra flexibiliteit in te bouwen.
De gefaseerde aanpak van de Oude Dokken biedt de mogelijkheid om beslissingen zo lang mogelijk uit te stellen en zoveel mogelijk opties open te houden. Afspraken in een PPS-overeenkomst laat dan weer toe om om het ruimtelijk uitvoeringsplan (RUP) minder gedetailleerd te maken. Hoewel het planningssysteem in Vlaanderen niet erg adaptief is, passen professionals wel strategieën van adaptieve planning toe.