De Erfgoedbibliotheek herontdekt
Elise Enthoven
Master Architectuur
2022 — 2023
studio
Erfgoedbibliotheek
promotoren
Inge Bertels
Steven Van Impe
Leeszaal in de Erfgoedbibliotheek ontworpen door Emiel Van Averbeke maar aangepast door Herman Van hunsel, 2023
De Erfgoedbibliotheek herontdekt
Een architectuurhistorisch onderzoek naar de uitbreidingen van de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience tijdens de twintigste eeuw.
Deze masterproef focust op de 20ste-eeuwse architecturale evolutie van de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience.
De Erfgoedbibliotheek, voorheen bekend als de Stadsbibliotheek, verhuisde in 1883 van het stadhuis naar haar huidige locatie aan het Hendrik Conscienceplein en vestigde zich in het 17de -eeuwse Sodaliteitsgebouw van de Jezuïeten. Het Sodaliteitsgebouw zelf werd al uitgebreid geanalyseerd door Marijke Drijbooms en ook de transformatie van Sodaliteit naar Stadsbibliotheek werd reeds onderzocht door Robin Peeters en Chadia Mertens.
Deze thesis vult de informatie over de ontwikkeling van de Erfgoedbibliotheek verder aan. In de 20ste eeuw leidde acuut ruimtegebrek namelijk tot twee belangrijke transformaties. Stadsarchitect Emiel Van Averbeke ontwierp in de jaren ’30 een modernistische gebouw dat was gericht op functionaliteit en een geschikte accommodatie bood voor de collectie, de bezoekers en het personeel. Als gevolg van verder plaatstekort ontwikkelde Herman Van hunsel (van architectenbureau De Winter en Van hunsel) in de jaren ’90 een uitgebreid concept voor zowel een nieuwbouw als het bestaande gebouw van Van Averbeke, met als doel extra opslagfaciliteiten en verbeterde ruimtes voor bezoekers en personeel.
Deze thesis onderzoekt hoe deze twee uitbreidingen werden gerealiseerd binnen de stedenbouwkundige context van Antwerpen en de context van bibliotheekontwerpen algemeen. Het onderzoek maakt gebruik van een literatuurstudie, archiefonderzoek, oral history en in situ bezoeken. Verder gaat het onderzoek in op de betrokken actoren en hun rol in de ontwikkeling van de architectuur van de Erfgoedbibliotheek. Ten slotte wordt getracht de waarde van deze 20ste-eeuwse ontwikkelingen te bepalen en overwegingen voor de toekomst te formuleren.