Het vuur dat blijft:  de rol van brandsporen in erfgoedbehoud 

Deze thesis richt zich op het behoud van brandsporen in erfgoedgebouwen, een zeldzame maar intrigerende keuze in de restauratiepraktijk. Het onderzoek is ontstaan vanuit de casus van het Battersea Arts Centre nabij Londen, waar na een verwoestende brand in 2015 werd besloten om de sporen van de brand zichtbaar te houden in het nieuwe ontwerp van de Grote Hal. Dit project bood een uniek perspectief omdat doorgaans na een brand in een historisch gebouw wordt gekozen voor reconstructie naar de oorspronkelijke staat, vaak zonder zichtbare sporen van de ramp.

De thesis onderzoekt deze aanpak in een Vlaamse context en analyseert vier cases van erfgoedgebouwen die tussen 2000 en 2015 door brand zijn getroffen. Het doel is om te begrijpen welke factoren leiden tot de keuze om brandsporen te behouden en welke betekenis deze sporen kunnen krijgen in het nieuwe ontwerp. Hierbij worden Kincaid’s vier thema’s voor reconstructie geëvalueerd en aangevuld met nieuwe factoren betrekkende op behoud van brandsporen: de functie of het gebruik van het gebouw en de emotionele verbondenheid van de gemeenschap met het erfgoed.

De resultaten tonen aan dat het ontwerpproces na een brand niet lineair verloopt en sterk afhankelijk is van de specifieke context per case. Hoewel er overkoepelende thema’s worden geïdentificeerd, variëren de uitkomsten per situatie, zelfs bij soortgelijke gebouwen zoals kerken. De cases illustreren dat de brandsporen, mits zorgvuldig geïntegreerd, een meerwaarde kunnen bieden door het verhaal van het gebouw te verrijken en de historische gelaagdheid te benadrukken.