Munkzwalm onder de microscoop
Gianni Van den Heuvel
Master Architectuur
2023 — 2024
studio
Urban the Village
promotoren
Els Nulens
Christopher Paesbrugghe
medestudenten
Brecht Sonneville
Juna De Leersnijder
Sfeerbeeld ‘Wonen aan de dorpse as’
Sfeerbeeld ‘Stationsbuurt als hart van het dorp’
Sfeerbeeld ‘Wonen in het landschap’
Sfeerbeeld ‘wonen aan de groene stroken”
Masterplan
Munkzwalm onder de microscoop
Het traditionele beeld van dorpswonen, vaak geassocieerd met groene omgevingen en een pittoresk centrum, staat onder druk in Vlaanderen. Door verschillende stedelijke ontwikkelingen is het dorpsleven nu een mix van stedelijke en landelijke kenmerken geworden. Dit brengt uitdagingen met zich mee, zoals bijvoorbeeld het verlies van onze historische dorpskernen.
Veel dorpen worden vandaag de dag geconfronteerd met waterproblematiek. Deze ontstaat doordat in het verleden geen aandacht werd besteed aan de historische waterwegen, waardoor er gebouwd en verhard werd zonder rekening te houden met mogelijke wateroverlast.
Ondanks deze problemen blijft er een sterke voorkeur bestaan voor vrijstaande woningen op ruime kavels, met nadruk op privacy en onafhankelijkheid. Dit illustreert een paradox: het ideaal van landelijk wonen, gekenmerkt door open ruimte, rust en groen, wordt bedreigd door de hedendaagse interpretatie van ‘landelijk wonen’.
Om versnippering en verstedelijking aan te pakken, is een nieuwe ruimtelijke strategie nodig. Het doel is om open ruimte, rust en groen te behouden en te integreren op een ecologisch, economisch en sociaal verantwoorde manier.
Als architecten kunnen we een rol spelen bij het ontwikkelen van deze strategie, gericht op het behoud van leefbaarheid en gemeenschapszin. We moeten ons ook richten op het bevorderen van toegankelijkheid voor fietsers, voetgangers en pendelaars, om de dominantie van auto’s te verminderen en de echte dorpssfeer te herstellen.
Deze masterproef onderzoekt mogelijkheden om alternatieven te bieden voor de huidige ontwikkelingen, met nadruk op de Zwalmstreek, en in het bijzonder op Munkzwalm.