| Studie naar geopolymeren als aanvulmateriaal op dikwandig, archeologisch aardewerk |
femke stander
Master
Conservatie–restauratie
2021— 2022
onderzoek
promotoren
Tim De Kock
Johan Blom
Samples metakaolien geopolymeren met 4M KOH en 4M Ca(OH)2 als activator en toevoegingen van pigment, acrylverf, airbrushverf en zilverzand
Object van de Case Study, een amfoor type Dressel 20 uit Beatica, 1e-2e eeuw.
Vergelijking zoutkristallisatie met een laser scanning microscoop, tussen sample 2A (4M KOH), 2B (10M KOH) en 2C (4M Ca(OH)2).
Resultaat van de kleurtesten, na uitharding zijn de samples veel lichter dan voor het uitharden.
STUDIE NAAR GEOPOLYMEREN ALS AANVULMATERIAAL OP DIKWANDIG, ARCHEOLOGISCH AARDEWERK
In deze masterproef is er gestart met het onderzoek naar het gebruik van geopolymeren als aanvulmateriaal voor lacunes bij dikwandig, archeologisch aardewerk. Er is bij dit onderzoek gebruik gemaakt van een case study. De focus ligt op geopolymeren op basis van metakaolien. Vooral de viscositeit, krimp en aanwezigheid van zouten was bepalend voor het resultaat.
Voor het aanvullen van dikwandige, archeologische aardewerk objecten zijn tegenwoordig geen materialen beschikbaar die het gewicht van deze objecten kunnen dragen. Hierbij kunnen geopolymeren voor een oplossing zorgen omdat zij wel die hogere sterkte bezitten.
In dit onderzoek wordt getest of geopolymeren op basis metakaolien met alkalische activator voldoen aan de materiaaleisen die gesteld worden aan aanvulmateriaal voor keramiek. Er wordt getest op viscositeit, krimpvorming, toevoeging van pigmenten en acrylverven, aanwezigheid van zouten en de drukkracht van de geopolymeren. Om deze testen uit te voeren, worden samples gemaakt met kaliumhydroxide en calciumhydroxide als alkalische activator. Kaliumhydroxide vertoonde na uitharding veel krimp en kristallisatie van zouten. Deze geopolymeren waren echter wel goed om mee te gieten.
Calciumhydroxide gaf een beter resultaat bij de testen op krimp, zoutvorming en uitharding. De mengsels met calciumhydroxide hadden een zeer hoge viscositeit waardoor ze slecht te gieten zijn. De druksterkte van geopolymeren met calciumhydroxide is laag, en wordt beïnvloed door de toevoeging van pigmenten.
Voor de casestudy is de druksterkte hoog genoeg. Er zijn echter nog meer testen en onderzoeken nodig om vast te stellen dat geopolymeren daadwerkelijk gebruikt kunnen worden bij archeologisch aardewerk.