Dorpstedelijkheid: de versterking van de dorpsrand van Niel
charlotte bens
Master Architectuur
2021 — 2022
studio
DRPSTDLKHD
promotoren
Wannes Peeters
Erik Wieërs
medestudenten
Lauren Beneens
Jenthe Goossens
De bestaande dorpsrand van Niel met de typische wachtgevels naar het landschap toe
Dorpstorens als territoriale herkenningspunten op de drie sites aan de rand van Niel
Masterplan met een figuurlijke lijn die de dorpsrand van Niel definieert
Beeld van de tuinwijk met grondgebonden rijhuizen en zowel private als collectieve groenruimtes
Maquettebeeld van de tuinwijk met trage weg tussen de achtertuinen
Dorpstedelijkheid: de versterking van de dorpsrand van Niel
De ambitie van dit ontwerp is om de dorpsrand van Niel aan de hand van architecturale ingrepen duidelijk af te bakenen en te versterken. Op deze manier wordt het dorp op een duidelijke wijze beëindigd en schept het een kader waarbinnen Niel in de toekomst kan inzetten op verdichting binnen het dorp. Door de begrenzing van Niel zal ook het omringende landschap in de toekomst gevrijwaard blijven van bebouwing.
Deze masterproef kadert binnen het ontwerpend onderzoek van de studio Dorpstedelijkheid. Een belangrijk uitgangspunt van deze studio is het herkennen van dorpse kwaliteiten. Daarnaast legt het de nadruk op de versterking van deze elementen. Verder concentreert het onderzoek zich op de toepassing van stedelijke kwaliteiten op een dorpse schaal, zoals verdichting. Hierbij staat het behoud van het dorpse karakter centraal. De studio belicht eveneens de toepassing van nieuwe, collectieve woontypes.
De versnippering van het Vlaamse landschap is al jaren een feit. Een duidelijke grens van het woongebied is er niet, aangezien dorpen en verkavelingen in elkaar overvloeien en geconnecteerd zijn door lintbebouwing. Daarnaast blijven we landschap innemen en volbouwen, met een gefragmenteerd lappendeken tot gevolg.
Specifiek behandelt dit ontwerpend onderzoek de condities van de dorpsrand van Niel. Als eerste gaat het onderzoek dieper in op de actuele toestand van de dorpsrand en wordt er een algemene visie opgesteld. Daarna komen er drie sites aan bod waarbij de interactie met de dorpsrand beperkt is. Vervolgens zet het ontwerpend onderzoek op deze plekken architectuur in om een duidelijke bepaling van de dorpsrand van Niel te maken en deze te versterken. Dit gebeurt op verschillende manieren. Niet alleen focussen de drie ontwerpen op kwaliteitsvol wonen en verdichting, maar leggen ze ook de nadruk op collectiviteit en het creëren van een gemeenschapsgevoel. Door verschillende woontypes te integreren, ontstaat er een sociale mix. Uiteindelijk creëren de drie ontwerpen samen een figuurlijke lijn rond Niel die het dorp afbakent en het landschap vrijwaart van verdere inname.