Unveiling a World of Dreams – A multi-technical study on the materials of ‘The Pink Bows’ (1937), a Flemish Masterpiece by Paul Delvaux in the collection of the KMSKA

Het kunstwerk, tot Vlaams Topstuk benoemd door de overheid vanwege haar artistieke kwaliteiten, werd door het museum recent gerestaureerd. Daarbij kwam aan het licht dat Delvaux olie-eilandjes had achtergelaten op het verfoppervlak, onder een niet-originele vernislaag.

Deze ontdekking gaf aanleiding tot een diepgaand materiaaltechnisch onderzoek. Want hoewel er tientallen boeken bestaan over het leven van de kunstenaar en de interpretatie van zijn werk, is er totnogtoe weinig onderzoek gedaan naar hoe schilderijen tot stand zijn gekomen. Zouden er nog meer verrassingen te ontdekken vallen?

Om Delvaux’s schilderpraktijk in kaart te brengen zijn verschillende methoden gecombineerd. ‘De Roze Strikken’ werd onder meer onderworpen aan beeldvormingstechnieken en chemische analyses voor het achterhalen van de materialen. Daarnaast werden verfmonsters genomen om de laagopbouw te reconstrueren.

Tijdens het onderzoek kwam aan het licht dat de kunstenaar een traditioneel verfpalet toepaste. We konden onder meer ultramarijn, vermiljoen, ijzerhoudende aardekleuren en een rode lak identificeren. Hij plaatste ze soms in lagen over elkaar, maar vermengde ze ook nat-in-nat op het doek zelf. Bovendien detecteerden we een wijziging in de compositie.

Tot slot legden we een link tussen de olie-eilandjes en de pigmenten. Delvaux trachtte vermoedelijk een gelijkmatig uitzicht te verkrijgen, zonder het werk te hoeven vernissen. Omdat sommige pigmenten vanwege hun sterke absorptievermogen mat opdrogen, voegde hij extra olie toe om ze opnieuw glans te geven.

Deze bevindingen openen de deur naar vergelijkingen met andere werken uit Delvaux’s oeuvre. Zo kan, naast de bestaande iconografische evolutie, ook een overzicht ontstaan van het materiaalgebruik doorheen zijn carrière.